Verhalenschrijvers opgelet…. Het korte verhaal is nog niet dood. Maar we staan als verhalenvertellers wel voor een paar belangrijke uitdagingen. Tijdens een panel op de LonCon bespraken vijf invloedrijke redacteuren en schrijvers de toekomst van het korte verhaal.

Door: Esther Scherpenisse

Met Liz Gorinsky (redacteur bij Tor.com) als gespreksleider ontspon zich een discussie over de belangrijkste trends en ontwikkelingen in de wereld van het korte verhaal. Dat ging aan de hand van een aantal vragen die de panelleden bespraken. In willekeurige volgorde lieten van zich horen: Anne Leckie (Nebula-winnend schrijver van Ancillary Justice), Keffy Kehrli (schrijver), Simon Ings (wetenschaps- en fictieschrijver) en Ellen Datlow (Hugo-winnend redacteur van tijdschriften en verhalenbundels).

Hoe publiceer je een kort verhaal?

De meeste panelleden waren het er wel over eens: een verhaal dat je publiceert moet bijzonder zijn. Anne Leckie: “Ik zoek naar iets wat ik nog niet heb gezien.” Zeker in de tegenwoordige tijd, waarbij de publicatiemarkt snel verandert, is het nodig om de aandacht met een verhaal op te eisen. Er zijn zo veel verschillende publicatiemogelijkheden, met name online, en er schieten steeds weer nieuwe ‘kickstarter-magazines’ als paddenstoelen uit de grond op. Voor schrijvers, vertelt Keffy Kehrli, kan dat juist voordelig zijn: als je een verhaal aan de ene partij niet kunt verkopen, kun je wachten tot er een nieuwe partij met publicaties start, en het daar nog eens proberen. Aan de andere kant is het juist een nadeel, aldus Simon Ings: je hebt als schrijver nauwelijks de tijd om een lezerspubliek op te bouwen. En dat blijft belangrijk. Daarnaast is het voor lezers niet bij te houden waar ze nu weer terecht kunnen voor goede korte verhalen.

Publiceren op de Amerikaanse markt

In de Verenigde Staten, concludeerden de panelleden, is er een traditie van het publiceren van korte verhalen die in Groot-Brittannië en de rest van de wereld veel minder bestaat. Amerika heeft jarenlang zijn pulpblaadjes gehad, zoals Asimov’s en Amazing Stories, waarin korte sciencefiction- en fantasyverhalen stonden. Nog steeds zijn er talloze publicatiemogelijkheden, waar buitenlandse auteurs maar weinig gebruik van maken. Dat is niet omdat Amerikaanse redacteuren daar niet voor open staan, aldus Ellen Datlow: “Als een verhaal goed is, maakt het me niet uit waar het vandaan komt.” Wel moeten niet-Engelstalige schrijvers zorgen voor een goede vertaling, liefst een die ook is proefgelezen door een native speaker.

Genregrenzen vervagen

Er zijn steeds meer verhalen die niet puur sciencefiction, puur fantasy of puur horror zijn, maar een combinatie van genre met niet-genre. Simon Ings vindt dat een geweldige ontwikkeling: “Je moet je eigen categorie kunnen creëren als schrijver. Dingen samenrapen die normaal gesproken niet bij elkaar horen.” Ellen Datlow voegt toe: “Als je lezers je stem, je plot, je personages leuk vinden, is het niet zo erg dat je verhaal niet strikt één genre is.” Ze voegt toe: “Het wordt anders als je een boek schrijft. Dan willen uitgevers graag wel dat je volgende boek ook in hetzelfde genre is. Maar met korte verhalen heb je veel vrijheid.”

Zoek de grens op van het verhalenvertellen

Er zijn ook steeds meer nieuwe manieren waarop schrijvers hun verhalen vertellen, legt Simon Ings uit. Zo is er The Silent History, een app met een verhaal dat speciaal is geschreven voor de iPad en iPhone, dat vertelt over een generatie kinderen die geboren worden zonder spraak: www.thesilenthistory.com. Dat is een bijzondere nieuwe manier van een verhaal vertellen. Schrijvers én redacteuren moeten hun eigen veronderstellingen loslaten over wat er wel en niet mogelijk is op dit gebied, aldus Ings. “Zie het zo,” zegt hij. “Als je je sleutels verliest in een donker straatje, ga je naar ze zoeken binnen de lichtstraal van de lantaarnpaal waaronder je staat. Maar daar hoeven ze helemaal niet te liggen.” Kortom, er is veel meer mogelijk dan wat er nu op de markt gebeurt.

Wie voelt zich uitgedaagd om iets nieuws uit te proberen?