Wat is een Paul Harland Dag zonder dat je iets leert (zeker de allerlaatste!)? Dus werd Marcel van Driel ingevlogen om een workshop te geven. “Niets van wat ik zeg is waar,” zijn zijn eerste woorden, maar toch wist hij op 7 februari wat nuttige inzichten met ons te delen. De 4 meest memorabele lessen.

door Esther Scherpenisse

1. Soms heb je alleen een goede antagonist nodig

Wist je dat je Indiana Jones zonder enig probleem kunt verwijderen uit Raiders of the Lost Ark? Nee? Ik ook niet. Maar probeer het eens. Juist: er gebeurt precies hetzelfde. Je mist een paar goede one-liners, maar de Duitsers blijven zoeken, vinden de ark, openen de ark en smelten in prachtige jaren 80 SFX.

Wil je weten wie de echte held uit je verhaal is, kijk dan hoeveel invloed de protagonist heeft op je verhaal. Wat doet hij of zij nou werkelijk dat het verhaal beïnvloedt? En is het antwoord ‘niets’, dan is je antagonist (je ‘schurk’, in dit geval de Duitsers) misschien wel het echte dragende personage.

Openbaring van de dag: dat is niet per se erg. Raiders of the Lost Ark is een geweldige film. Maar het betekent wel dat je ervoor moet zorgen dat je antagonist ten minste interessant is.

2. Een goede antagonist leert je iets over je held

Wist je ook dat je antagonist méér is dan alleen maar de ‘bad guy’ van het verhaal? Sterker nog, je kunt veel over je held (én je verhaal) leren door je juist eens even te richten op de tegenstander.

Marcel van Driel leerde dit bij het schrijven van zijn laatste boek. Zijn antagonist wist niet wat hij wilde, omdat Marcel niet wist wat hij wilde. En dat bleek de doodssteek voor zijn verhaal. Bijna had Superhelden.nl deel 3 het licht niet gezien.

Totdat Marcel het volgende trucje uitprobeerde: maak van je antagonist nu eens je held. Wat gebeurt er met je verhaal? Wat blijkt je antagonist te willen? Waarom? En hoe verandert dat je plot, en je hoofdpersoon?

Als je het verhaal bekijkt vanuit de ogen van je antagonist - als je je antagonist echt kent - kun je tot hele nieuwe inzichten komen, die je verhaal enorm kunnen veranderen. En hopelijk: beter maken. In Marcels geval leidde dat ertoe dat hij een nieuwe vliegende start maakte met Superhelden 3. Inmiddels zijn er in 2 maanden al meer dan 4.000 exemplaren van over de toonbank gegaan.

3. Maak de juiste keuzes in de opbouw van je verhaal

Verhalen - “en dit is hevig betwist” - zijn opgebouwd uit verschillende aktes. Deze onderdelen worden gescheiden door drie belangrijke verhaalmomenten:

• het inciting incident: iets wat gebeurt dat alles in gang zet
  Voorbeeld: de moeder van Roodkapje vraagt of zij oma koekjes gaat brengen
• omslagpunt 1: het eerste moment dat de protagonist een keuze maakt die het plot beïnvloedt
  Voorbeeld: Roodkapje ” gaat van het fucking pad af” om bloemetjes te plukken
• omslagpunt 2: het punt waar de protagonist een alles-of-nietsbeslissing neemt
  Voorbeeld: Luke Skywalker besluit om mee te vechten met de rebellen

Als je weet wat je hoofdpersoon ertoe heeft gebracht om te doen wat hij doet - wat het inciting incident was - is het veel makkelijker om de richting van je verhaal te bepalen. Want alle daarop volgende beslissingen vloeien voort uit die eerste. Deze verhaalmomenten zijn dus richtinggevend voor je plot.

4. Weet wat voor verhaal je aan het schrijven bent

Volgens Marcel (en dit keer had hij een boek om zijn claims te ondersteunen) zijn er zo’n 20 master plots in de schrijfwereld. Elk verhaal dat bestaat kun je scharen onder een van die master plots. “En dat is niet erg,” aldus Marcel, “want de originaliteit zit niet in het plot.” Nee, die zit in je verhaal.

Welk master plot heeft jouw verhaal? Met deze checklist van Writer’s Digest voor elk van de 20 master plots kun je kijken of jij een queeste schrijft, of een romance, een raadsel of een verhaal over een underdog. Gebruik die kennis over jouw master plot tot je voordeel om iets nieuws en verrassends te schrijven.

“Meestal sta ik voor een groep kinderen,” vertelt Marcel. Dit is de eerste keer dat hij voor een groep schrijvers deze workshop geeft. Van mij mag hij terugkomen.

Foto’s: Bart Treuren